Uu' veitura que vèn d’esglatjar uu' pora davant le bòrda deu Jacolet. Lo conductor que’u va trobar e que’u ditz :
̶- Que sui confús, que veni d’esmostar uu' de les vòstas poras. Mès ne ve'n hècitz pas, que ves le vui pagar. Un bilhet de vint euròs e seré pro entà vos ?
̶- Eh vos, ç'arrespon lo Jacolet, que’m harén mès de gai dus bilhets de vint euròs, pr’amon que v’èi a díser : qu’èi un hasan qui èra hòrt amorós d’aquesta pora, e quèn va apréner qu’es mòrta, qu’èi bien paur e que’n sui mème segur, que’s va morir de chagrin…
Temptacion
Lo Jacolet qu’es ataulat sus le terrassa d’un cafè a Tarba, près de le hala deu Marcadiu quèn un petit òmi vestit de negue qu’installa un micrò e un amplificator. Que comença lavetz a har un discors hòrt moralizator, uu' sòrta de, perdic :
̶ - Daunas e senhors, escotatz-me ! Dens le vita que cau avéder règlas moralas. Qu’ic sabetz tots : com ic ditz l'arreproèr, uei, se pànam un ouu, doman que panaram un bouu. Lo que’s dèisha anar end uu' petita temptacion, pui que devèn viste porcàs e gorinèr.
Entà ves dar un exemple, que sufís de fumar preu permèr còp un petit cigarro e los mèi grands trabucs, los mèi grands embestiaments que’vs caderàn preu nas en vath. En permèr, lo feniantèr, lo dishar-har, lo gormandèr, les faussas jòias, l'alcoòl, lo briaguèr e pui le permèra gojata nuda e après entà acabar dab totas les soas orrors, los sons hastis, les perversions abinlas e demoniacas deu libertinatge dab aquestas hemnas gorrinassas dont cambiaratz com de bragas e qui’s hèn véder a vos totas nudas, en un erotism caut…..
Lavetz, Jacolet que’u copè lo shiulet e que’u dishot :
̶- He ! Mossur, e’m podetz díser on se pòt trobar aqueth petit cigarro ?
Conversacion
Jacolet que’s passeja a Tarba quèn enten a cantar e jogar musica. Que s’apressa. Qu’es un grop religiós qui canta les soas laudadas entà « Jasús Cristus lo Sauvador ».
Uu' bròja gojata, tota bruna, dab de bròis uelhs hòrt luminós que s’avança de cap ad eth e que’u ditz :
̶- Mon hrair, que’t cau convertir. Non sàbem pas de qué doman e serà hèit. Que’t citi lo mon exemple : uei, que sui hens los braç deu mon nòvi, mès lhèu doman que serèi hens los braç deu Senhor !
Lavetz, Jacolet, tot amistosejaire, tot calinaire que’u demanda :
Quauquas setmanas i a, que sui anat a le bibliotèca. Que i damorèt dinc a l’òra deu barrament.
Com èri de cap a me n’anar, entà tornar a casa, que comencèt de plàver, e de tira que plavè a pishadas ! E donc que’m calot aténer dens le bibliotèca !
E lavetz ? se despacienta lo caperan.
E ben, qu’avot a aténer dab le bibliotecària, uu' joena e hòrt bròja gojata, e celibatària de mèi !
E lavetz ? (lo caperan ne vedè pas arrivar lo problèma)
E ben de seguida en seguida, qu’am jogat sus uu' taula de le bibliotèca !
Lo caperan que’s demandèva a que avèn jogat, mès com lo gojat que plorèva totas les lagrèmas deus son uelhs,
qu’èra un chic chepicós e que demandèt, mès en qué avètz donc jogat entà que singui un pecat ?
E ben ! Qu’an avut uu' relacion sexuau, solide ! E pendènt mèi d’uu' òra ! E les posicions …
Taisa-te ! n’èi pas a saber aquò ! A, tè, non ploras pas mon hilh, qu’ic sèi, qu’es un pecat, mès se le gojata èra consententa, n’es pas tant grèu…
Que diràs 5 Avé Maria, 2 Paters e que seràs perdonat.
Malurosament, mon pair, n’es pas acabat ! Quauques jorns mèi tard, le mia vielha vesia, uu' dauna de 75 ans, que’m demandèt de despanar lo son ordinator,
pr’amon lo son vielh òmi qu’èra a l’espitau, e ne podè pas mèi enviar corrics ni telefonar au son hilh. Qu'i sui anat e qu’èi arreglat lo problèma.
Plan mon hilh qu’es uu' bona accion ! N’es pas un pecat aquò !
Solide mon pair, mès quèn èri de cap a dishar, le pluja que comencèt de càder e… de causa en causa, qu’èi jogat dab le vielha, e pendent mèi d’uu' òra, e...
Taisa-te ! Mon Diu que’s ditz lo caperan, les causas que vaden mèi dificilas ! Que’t carrà díser 15 Avé Maria de mèi, jurar que n’ic hècis pas mèi, e que seràs perdonat !
Ah, mercí mon pair, mercí deu hons deu còr, mès qu’èi paur n'i agi enqüèra mèi dificile a díser !
Geir que sui anat au cohaire, qu’èri lo darrèr client, e quèn estori de cap a dishar entà tornar a casa que’s hiquèt entà plàver !
Qu’èi devut aténer e … de hiu en cordura… Qu’èi jogat dab lo cohaire !
Qu’es sordeish que çò que pensèvi, ce ditz lo caperan…
Lavetz mon pair que carré que hadossi entà estar perdonat ce demandèt lo joen òmi ?
E ben, ce responot lo caperan, que’t cau fóter lo camp, que’t cau descarrar, davant ne plavi !
Andrè e Fernanda
Qu'es l'istòria de l'Andrè e de le Fernanda, un par de vielhs, qui damorèvan hens un ostau a le Lana.
Aquera Fernanda qu'èra hòrt maishanta.
Tostemps a cridar de cap a l'òmi, lo comandar, l'insurtar, e arrei n'anèva plan.
Un jorn, qui èra hart d'aqueth sabat, que dishot a le hemna « Me'n vau a le bòrda suenhar lo shivau ! ».
Mès aqueth jorn, com l'Andrè cuentejèva deu cavalh, le Fernanda, enmaliciada e maishanta com jamèi, que'u galòpa au darrèr dinc a l'escuderia.
E aquí estar maishanta, e maishanta aquera hemna....
L'andrè, hòrt perpitós d'aqueth tarabast, que s'apressa deu cavalh, e que li penhica un colhon.
Aquera bèstia, esvariada, culajassa de cap a le Fernanda qui èra darrèr, l'enviants contra le paret.
La Fernanda que's morí suu còp.
A les aunors de le prauba hemna, Bernat e Gaetan pleitejèvan au hons de le sala.
Lo Bernat se dishot a l'amic:
— As vist, cada còp qu'uu' hemna e presenta les condolenças a l'Andrè, eth que li sarra le man en díder Òc, e quèn es un òmi, que li sarra le man e que li dit, Non.
E tots dus, que començan a espiar de mèi pròishe, e, efectivament qu'èra atau que's passèva.
E totas les condolenças que's debanèren atau.
Quèn tot lo monde se n'es tornat a casa, lo Bernat que s'apressa de l'Andrè e que li demanda :
— E'm pòds díser perqué a les hemnas que les as responut, Òc ?
— Qu'es simple, les hemnas que'm demandèvan :
« e n'a pas tròp sofert, es mòrta suu còp ? » — Òc !
— E los òmis ?
« E lo ton shivau, ne'u vòs pas vénder? » — Non !
Macha Pedolh
— « Mamé, conda-me uu' hèita. »
Le petita vutz aguda e monocòda deu dròlle que tindèva implacablament.
— E ben saps, mon dròlle, que lo calendari ne conten pas tots los Senhts, que son nombrós e puish ne pòden pas tots los canonizar. Lavetz dens lo país gascon qu'existís uu' "Senhta Brega" ignorada deu Vatican. Qu'èra uu' brava hilha tota simpla qui ganhèt lo son paradís, ce disen, en tornants díser simplament « mon Diu balhatz-me lo paradís », « mon Diu balhatz-me lo paradís » mès shetz cès... A la fin lo Bon Diu que n'avot hartèra e que li obrí les pòrtas de Sent Pèir. Desempuish, quèn quauqu'un, com tu, que torna díser tostemps le medissa causa, que disen qu'es "brega", o que predica Senhta Brega.
E los uelhòts nhargaires qu'enlusernèvan devath perpèras miei barradas e totas ahroncilhadas.
Lo dròlle ne's tinòt pas perdent :
— « E l'auta expression, Mamé, l'auta expression. »
— « Totun que l'auràs le toa istòria. Qu'ès a l'epòca deus pesticidis e ne coneishes guaire los parasits. D'auts còps, qu'i avè pedolhs, pas sonque suu puu mès tanben suu còs.
Que chaquèvan e provoquèvan maishantas gratèiras. Qu'enverièren medís le mèisoada deu brave Bertomiu.
Mès perqué s'èra maridat atau ?
Tornants deu marcat dab tres companhs, que cantèva au plenh : que hestejèva le venta deus anhèths. En davant de le mèison de Cadetina e de le soa hilha Janeton, aquí qu'entonan :
« Enguan les gojatas son a bon marcat
Jo n'èi crompat nau dab un sòu traucat
Los caulets a l'òli viren pas tan doç
Com les gojatas dab los amorós.»
Canson hòrt divertissenta, seloment Janeton, hilha de dètz e sèt ans esberida e tota vitèca ne l'entenèva pas d'aqueth son.
Que corrut véder aquestes insolents ; mès le soa mair alertada per le barguèra e curiosa com tota landesa, qu'èra dijà a le pòrta, e tornèt :
« Los òmis ne'n valen que nau denièrs
Coratge ! Ma hilha coratge. »
— « Nani cadetina, nani !
E le canson que tornèt :
« Enguan les gojatas son a bon marcat...
— « Malastrucs » que'us tornèt Cadetina
« Nau gojats vòlen ma hilha
Que n'i a ueit ne l'auràn pas
Dançam donc, dançam mèi
Dançam donc, "copur" de palha
Dançam donc, dançam mèi
Dançam donc, "copur" de blat
E aquí los nòstes dròlles a dançar.
E dança qui dança...
Quauques mes après, Bertomiu qu'esposèva Janeton. Los vesins que li avè bien dit que les cridèras opausèvan Janeton a le soa mair.
Mès que dançèva tan bien, e pui, « los caulets a l'òli ne viren pas tan doç, com hèn les gojatas dab los amorós »...
Que cantèva, ne te'n hèi desgais, mès... que descantèt hòrt vist.
Janeton qu'èra vitèca, dançèva bien, mès avè un caractèr de mau suportar, qu'avè tostemps rason.
Lo mon praube Bertomiu ne podè pas mèi parlar shètz estar contradit. Que vinè hòu de malícia e s'eslanguiva.
Un jorn que taraverat de gratèiras escosentas, que s'esperissèva disants « diable de piutz », Janeton que'u tornèt :
— « Nani, qu'es un pedolh. »
— « Non ! Uu' piutz. »
— « Non, un pedolh. »
E tic e tòc, aquí que's disen insoléncias dab l'arrepic escosent : « Qu'ès un pedolh».
Exasperat, Bertomiu que sòrt, mès Janeton que'u seguís tornant díser shètz cès le soa afirmacion.
En·hastiat, lo marit que gaha le soa molhèr e le gita dens lo putz mès çò qu'enten ? « Qu'ès un pedolh », glo-glo, « Quès un pedolh », glo-glo, « Qu'ès un .... »
En córrer, que partit se har presoèr a le gendarmeria.
Bien solide, los gendarmes ne'u credoren pas, uu' istòria de " pedolh ! "...
« Torna-te'n l'amic e sustot ne buu pas. Vè dromir, que n'as besonh. »
Cap bas e tot escamussat que tornèt a soa casi. E çò qu'entenot en arribants :
« Qu'ès un pedolh ! »
Un vesin avisat per l'arrueit qu'èra vinut suu pic e pietadós avè tirat le Janeton deu son putz.
Bertomiu que n'avot le marrana, lo metge que'u suenhèt bien, mès lo praube òmi n'assolidèt pas jamèi arré.
Mossu'u Caperan que vinot har un predic a le gojata e tornèt le patz dens le mèisoada, mès Janeton que guardèt lo chafre de « Macha pedolh ».
Lo Leon, Marion e lo Retirat
Lo proprietari d'un circ qu'a hèit passar uu' anóncia entà trobar un maseraire de leon .
Duas personas que's presentan : un òmi de bona presentacion, retirat, de mèi de 70 ans, e Marion. Lo patron deu circ que recèp los dus candidats e que'us dit :
"N'irèi pas per Sagòrra e Magòrra : Lo mon leon qu'es hòrt maishant e qu'a tuvat los mons dus darrèirs maseraires.
Que seratz hòrt bons o ne durarà pas sonque uu' minuta ! Ací qu'atz lo materiau : lo banc, lo foet e lo pistolet.
"Qui vòu començar ?"
Marion que ditz : "Jo qu'i vau."
Ne pren pas lo materiau, ni banc, ni foet, ni pistolet, e que hentra rapidament dens le cajaula.
Lo leon que rugla e cor dinc a Marion.
Quèn arriba a mensh d'un mètre, Marion que comença a's despelhar e pareish atau tota nuda, muishant lo son còs suberbèth.
Lo leon que s'estanca suu pic !
Que s'ajaca au davant d'era e que'u lèca los pès.
Chic a chic, que's quilha e que'u lèca tot lo còs pendènt uu' bèra pausa !
Que passa pertot, les cueishas, les pèrnas, l'entrecamas, les popas, lo còth, le barra de les umbes,...eca.
Lo patron deu circ ne'n creid pas los sons uelhs e que ditz : " n'èi pas jamais vist aquò de tota le mia vita !"
Que's vira de cap au retirat e que li domanda : "Ètz en capacitat de har le medissa causa mossur ?"
E l'òmi que li respon :
Bien solide...mès d'abòrd,...
hètz sortir lo leon !
Date de dernière mise à jour : 10/12/2023
Questions / Réponses
Aucune question. Soyez le premier à poser une question.
Le mamà esmalida (31.76 Ko) , docx en negue
La mamà esmalide (10.8 Mo)